หมู่บ้านวัฒนธรรมสร้างสรรค์ บ้านกู่ ตอนที่๑

หมู่บ้านวัฒนธรรมสร้างสรรค์ บ้านกู่ ชุมชนชาวกูยบ้านกู่ ตำบลกู่ อำเภอปรางค์กู่ จังหวัดศรีสะเกษ

“เป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ เป็นชุมชนแห่งการพัฒนา และเป็นชุมชนแห่งการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม”บ้านกู่เป็นหมู่บ้านที่มีการก่อตั้งมาช้านานเป็นระยะเวลาประมาณเกือบสามร้อยกว่าปี (ประมาณเอาจากพุทธศักราช ที่ก่อตั้งวัดบ้านกู่)  จากการบอกเล่าของผู้สูงอายุในหมู่บ้าน  ชุมชนชาวกูยบ้านกู่ได้อพยพมาจากบ้านอาเลา ไม่ทราบแน่ชัดว่ามาจากอำเภออะไร ผู้ที่อพยพมาก่อตั้งเป็นคนแรกคือ “ตาโก”  เนื่องจากทำเลของหมู่บ้านอยู่ติดสระน้ำหรือสระกู่  พื้นที่เป็นเนินสูง  สภาพรอบหมู่บ้านมีเนินดินคล้ายกำแพงกั้นเรียกว่า “คูเมือง”  เหมาะแก่การตั้งรกรากที่อยู่อาศัย สภาพภายในหมู่บ้าน การปลูกสร้างบ้านหรือที่อยู่อาศัยจะปลูกลักษณะติดกันเหมือนเป็นการเกาะกลุ่มกันอยู่ บ้านแต่ละหลัง หลังคาบ้านแทบจะซ้อนกันก็มี ตรอก/ซอยหรือทางเดินแต่ละซอยกว้างประมาณ  ๒.๕๐ เมตร แค่เกวียนผ่านเข้าออกได้  หรือให้วัวควายเดินเข้าคอกได้ก็พอ  ซึ่งคนโบราณมักจะทำคอกวัวคอกควายไว้ใต้ถุนบ้านและเนินดินที่คล้ายกำแพงหมู่บ้านจะอยู่รอบนอก  การทำนาแต่ก่อนนั้นต้องใช้ควายไถและได้ขี้ควายใช้เป็นปุ๋ยคอกอย่างดีไปใส่นาข้าว  ชาวกูยบ้านกู่ทุกหลังคาเรือนจึงต้องมีควายไว้ใช้งาน “ตาโก” จึงเป็นคนกลุ่มแรกที่ตั้งรกรากและสืบทอดลูกหลานมาจนถึงปัจจุบัน  และมีวัดบ้านกู่เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ เมื่อชุมชนขยายเพิ่มมากขึ้น ลูกหลานจึงได้แยกครัวเรือนออกไปอยู่ตามหัวไร่ปลายนา 

 คำขวัญของชุมชนหรือประโยคที่แสดงถึงความโดดเด่นของชุมชนที่สามารถดึงดูดใจให้มาเยี่ยมชุมชน

               “ ปรางค์กู่คู่บ้าน สระกู่คู่เมือง  ลือเลื่องวัฒนธรรม เลิศล้ำสามัคคี
                  มีวงมโหรี      ผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์    ของดีหลวงปู่งาม”